ارزیابی تناسب اراضی برای تعیین کاربری کشاورزی با مدل های تصمیم گیری چندمعیارۀ anp-dematel و fahp چانگ (مطالعۀ موردی: حاشیۀ بهبهان)

در مطالعات محیطی، مهم ترین راه نیل به توسعة مبتنی بر علم و شناخت علمی محیط، توجه اصولی به پتانسیل ها، ارزیابی توان های محیطی و بالاخره استفادة همه جانبه و منطقی از سرزمین است. در این خصوص، میان توسعة کشاورزی محیط و منابع محیطی نیز ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. این تحقیق، کاربرد روش تلفیقی تصمیم گیری چندمعیارۀ anp- dematel و changfahp را در ارزیابی اراضی کشاورزی پیرامون بهبهان بیان می کند. بر اساس مدل اکولوژیک حرفی ایران، داده های شیب، اقلیم، خصوصیات خاک، دبی آب و تراکم پوشش گیاهی به منزلة معیارهای اصلی تأثیرگذار در کاربری کشاورزی انتخاب شدند. سپس در قالب یک مدل، به کمک تصمیم گیری چندمعیاره (mcdm) و با استفاده از فرایند تحلیل شبکه ای و روش سلسله مراتبی فازی لایه های مذکور به روش ترکیب خطی وزنی (wlc) در محیط نرم افزار arc gis10 تلفیق شدند و ارزیابی شکل گرفت. استفاده از مدل تلفیقی anp-dematel برای تجزیه و تحلیل اولیۀ روابط متقابل میان معیارها و وزن دهی فاکتورها با توجه به ضریب تأثیرگذاری شان است. در واقع، این مدل جدید با ترکیب روش های مختلف، راه حل مؤثری را برای کمک به تصمیم گیری گروهی ارزیابان ارائه می دهد و از این طریق وزن نهایی معیارهای مؤثر در کاربری کشاورزی مشخص می شود. نتایج نشان داد که در هر دو مدل، حدود 4 درصد از کل مساحت منطقه دارای اراضی با توان درجۀ یک برای کشاورزی اند، به طور کلی می توان گفت منطقۀ مورد مطالعه از نظر توان اکولوژیک برای کاربری کشاورزی به دلایل نزدیکی منطقه به کوهستان و تپه های ماهوری و وجود سازندهای انحلالی گچ و آهک در حد مناسب و مطلوب نیست. این نتیجه به وضوح در هر دو روش دیده می شود، اما با توجه به اینکه مناطق نامساعد در روش changfahp مساحت بیشتری نسبت به روش anp-dematel دارند می توان گفت که نتایج روش fahpchang با واقعیت سازگاری بیشتری دارند.